دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده: (2027 مشاهده)
یکی از عوامل تغییر کیفیت و آلودگی منابع آب زیرزمینی در مناطق دشتی وجود یون نیترات است. دشت ساری نیز به دلیل وجود کاربری های مختلف کشاورزی، مسکونی، صنعتی و نزدیکی به دریا مستعد آسیب پذیری است. ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی هزینه بر است؛ اما می توان با استفاده از روش های بررسی آسیب پذیری آبخوان در هزینه صرفه جویی کرد. ارزیابی آسیبپذیری روشی کم هزینه در شناسایی نواحی مستعد به آلودگی است که در مدیریت منابع آب نقش اساسی دارد. بنابراین در تحقیق حاضر از دو روش DRASTIC و SI با توجه به وجود پارامتر کاربری اراضی در مدل SI و مقایسه آن با مدل DRASTIC و استفاده از نقشه نهایی برای تعیین آسیب پذیری آبخوان دشت ساری استفاده شده است. برای این منظور ابتدا مقادیر نیترات طی سالهای 1393- 1397 پهنه بندی و نقشه آن تهیه شد. سپس پارامترهای هر دو مدل از قبیل عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص، مواد تشکیلدهنده آبخوان، نوع خاک، توپوگرافی، مواد تشکیلدهنده منطقه غیراشباع، هدایت هیدرولیکی و کاربری اراضی، که بهصورت لایه در نرم افزار ArcGIS تهیه شدند و با وزندهی و رتبه بندی و تلفیق این لایه ها، نقشه نهایی آسیب پدیری نسبت به آلودگی تهیه شد. بر اساس نتایج بهدست آمده دو روش به چهار گروه ریسک خیلی کم، کم، متوسط و زیاد طبقه بندی شدند. طبقه آسیب پذیری متوسط در دو روش DRASTIC و SI به ترتیب با 39/75 و 39/56 بیشترین درصد مساحت را در نواحی شمالی و دشتی با کاربری کشاورزی دارند. با توجه به نتایج بدست آمده دو مدل نتایج یکسانی از لحاظ آسیبپذیری در منطقه نشان دادند اما درصد مساحت منطقه با ریسک خیلی کم در روش SI بیشتر از DRASTIC است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آلودگی اکوسیستم های طبیعی دریافت: 1399/8/3 | پذیرش: 1399/12/4 | انتشار: 1400/6/20