دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده: (1135 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: بحرانهای طبیعی همچون زمینلغزش قادر به تحمیل خسارات جبرانناپذیری به انسان و محیط هستند. ازاینرو ارزیابی ریسک به منظور مدیریت مناسب و کاهش خسارت، حیاتی است. ارزیابی ریسک با فرآیند برآورد احتمال وقوع یک رویداد و اهمیت یا شدت اثرات زیان آورد آن مشخص میشود. هدف از پژوهش، پهنهبندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز نکارود با استفاده از منطق فازی و سنجش از راه دور میباشد.
مواد و روش ها: مهمترین لایههای مورد استفاده در پژوهش شامل: بارش، ارتفاع، زمینشناسی، شاخص NDVI، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل، شیب پس از بررسی ادبیات تحقیق و نظرات کارشناسان مشخص گردید.
یافته ها: در نقشههای پهنهبندی استنتاج فازی عملگر AND، 1 درصد در طبقه خطر خیلی کم، 2 درصد در طبقه خطر کم، 3 درصد در پهنه خطر متوسط، 18 درصد در پهنه خطر زیاد و 76 درصد در پهنه خطر خیلی زیاد قرار گرفتهاند. منطق AND به دلیل اشتراک گیری بین معیارها، مناطق زیادی را در معرض خیلی زیاد پهنهبندی نموده و 80 درصد از حوضه را با ریسک بالا تشخیص داده است. مناطق پرخطر در این مدل در کل حوضه قرار گرفتهاند. در مدل پهنهبندی OR، به ترتیب 72، 12.4، 10، 2 درصد در مناطق با خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارند.
بنابراین بیشترین مساحت در این مدل پهنهبندی در طبقه خیلی کم قرار دارد و این منطق به دلیل اجتماع گیری بین معیارها مناطق بسیاری را بدون خطر میداند که در غرب و مرکز حوضه قرار دارد و تنها بخش بسیار کوچکی از مرکز منطقه مطالعاتی با خطر بسیار زیاد در شرق حوضه تشخیص داده شده است. و در نهایت مدل پهنهبندی عملگر GAMA، به ترتیب 49، 9، 14، 15، 13 درصد در طبقات خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد قرار داشتهاند.و طبقه خطر خیلی کم قسمت اعظم منطقه مطالعاتی را پوشانده است.
نتیجه گیری: در این پهنهبندی بیشترین مناطق آسیبپذیر، در قسمت شرق حوضه مطالعاتی واقع گردیدهاند و تطابق بیشتری با واقعیت دارد.و همانطور که نتایج تحقیق حاضر نشان داد استفاده از فنآوری RS و GIS ابزاری مفید و قوی در زمینه پهنه بندی و ارزیابی خطر زمین لغزش دانست.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
سنجش از دور و سامانه های اطلاعات مکانی دریافت: 1400/7/19 | پذیرش: 1401/8/21 | انتشار: 1401/9/1