دوره 2، شماره 4 - ( پاییز و زمستان 1400 1400 )
جلد 2 شماره 4 صفحات 43-33 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Arzani H, Mehrabi A A, Bagheri S, Ali Zare M R. Using the Attitude of Stakeholders as Evidence to Prevent the Destruction of Rangelands (Case Study: Lorestan, Markazi and Semnan Provinces). Degrad Rehabil Nat Land 2021; 2 (4) :33-43
URL: http://drnl.sanru.ac.ir/article-1-198-fa.html
URL: http://drnl.sanru.ac.ir/article-1-198-fa.html
ارزانی حسین، مهرابی علی اکبر، باقری ستاره، علی زارع محمد‌رضا. استفاده از نگرش بهرهبرداران به عنوان شواهدی برای جلوگیری از تخریب مراتع (مطالعه موردی: استان های لرستان، مرکزی و سمنان). تخریب و احیاء اراضی طبیعی. 1400; 2 (4) :33-43
گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
چکیده: (1271 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: مدیریت مراتع نسبت به عرصه های دیگر دشوارتر است زیرا مدیریت این عرصه‌ها شامل مدیریت و یکپارچه‌سازی همزمان تولید علوفه، تولید دام و بهره‌برداری از علوفه در یک مکان است. بر این اساس در نظر گرفتن ابعاد مختلف گروه‌های بهره‌بردار در مدیریت و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت مراتع حایز اهمیت است. این تحقیق نیز با هدف بررسی نگرش بهرهبرداران نسبت به افراز مراتع شامل افراز بین واحدهای بهره‌برداری و افراز درون واحدهای بهره‌برداری و تعیین حد و مرز مراتع با استفاده از گزینه‌های عرف، قانون و یا ترکیبی از هر دو گزینه (جهت‌‌گیری بهرهبرداران نسبت به تحولات آینده) در سه استان لرستان، مرکزی و سمنان انجام گرفت.
مواد و روش ها: به منظور جمعآوری داده ها ابتدا سطوحی برای هر یک از متغیرها در نظر گرفته شد. سپس، داده‌ها با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد شده جمعآوری و با استفاده از آزمون کای اسکوئر در نرم افزار SPSSتجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: از نتایج فراوانی متغیرها مشخص شد که از دید اکثر پاسخگویان افراز بین واحدهای بهره برداری انجام شده است؛ در حالیکه افراز درون واحدها صورت نگرفته است. بعلاوه، در استان‌های لرستان و مرکزی به ترتیب 68/90 و 68/35درصد بهرهبرداران اهمیت بیشتری به قانون در تعیین حد و مرز مراتع داده اند. اما در استان سمنان 40/67درصد بهرهبرداران اهمیت بیشتری برای عرف قایل شده‌اند. همچنین مشخص شد که بیشتر بهرهبرداران نسبت به افراز مراتع "بین" و "درون" واحدهای بهره‌برداری رضایت دارند. در استان لرستان بین متغیرهای شغل (P<0.01) و تجاورز به مرتع (P<0.05) با رضایت از افراز بین واحدهای بهره‌برداری، تجاوز به مرتع (P<0.05) با رضایت از افراز درون واحدهای بهره‌برداری و در نهایت تحصیلات (P<0.05) و تمایل به ترک دامداری (P<0.05) با نقش عرف و قانون در تعیین حد و مرز مراتع ارتباط معنادار مشاهده شد. در استان مرکزی بین متغیر شرکت تعاونی عشایری (P<0.05) با افراز بین واحدهای بهره‌برداری و در استان سمنان بین متغیر وضع مرتع با متغیر افراز درون واحدهای بهره‌برداری رابطه آماری معنادار (P<0.05) گزارش شد.
نتیجه گیری: براساس یافته این پژوهش از دید بهرهبرداران افراز مراتع در ایران یک مساله است. در مقابل، در سایر کشورها افراز مراتع مساله و مشکل نبوده است.
بنابراین لازم است که براساس دانش بومی منطقه به حل این مساله پرداخته شود. زیرا این امر منجر به اتخاذ تصمیمات بیطرفانه براساس اطلاعات علمی و عینی می شود. بعلاوه، سیاستها و اقدامات حفاظت از مراتع را میتوان براساس نگرش بهره برداران بهبود بخشید. به طورکلی، بررسی نگرش بهره برداران علاوه بر اینکه بینش‌های مهمی را در مورد مشاهدات، درک و تفسیر تاثیرات اجتماعی و نتایج اکولوژی تخریب مراتع فراهم کند حمایت بهره برداران را در طولانی مدت تضمین می کند.
مقدمه و هدف: مدیریت مراتع نسبت به عرصه های دیگر دشوارتر است زیرا مدیریت این عرصه‌ها شامل مدیریت و یکپارچه‌سازی همزمان تولید علوفه، تولید دام و بهره‌برداری از علوفه در یک مکان است. بر این اساس در نظر گرفتن ابعاد مختلف گروه‌های بهره‌بردار در مدیریت و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت مراتع حایز اهمیت است. این تحقیق نیز با هدف بررسی نگرش بهرهبرداران نسبت به افراز مراتع شامل افراز بین واحدهای بهره‌برداری و افراز درون واحدهای بهره‌برداری و تعیین حد و مرز مراتع با استفاده از گزینه‌های عرف، قانون و یا ترکیبی از هر دو گزینه (جهت‌‌گیری بهرهبرداران نسبت به تحولات آینده) در سه استان لرستان، مرکزی و سمنان انجام گرفت.
مواد و روش ها: به منظور جمعآوری داده ها ابتدا سطوحی برای هر یک از متغیرها در نظر گرفته شد. سپس، داده‌ها با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد شده جمعآوری و با استفاده از آزمون کای اسکوئر در نرم افزار SPSSتجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: از نتایج فراوانی متغیرها مشخص شد که از دید اکثر پاسخگویان افراز بین واحدهای بهره برداری انجام شده است؛ در حالیکه افراز درون واحدها صورت نگرفته است. بعلاوه، در استان‌های لرستان و مرکزی به ترتیب 68/90 و 68/35درصد بهرهبرداران اهمیت بیشتری به قانون در تعیین حد و مرز مراتع داده اند. اما در استان سمنان 40/67درصد بهرهبرداران اهمیت بیشتری برای عرف قایل شده‌اند. همچنین مشخص شد که بیشتر بهرهبرداران نسبت به افراز مراتع "بین" و "درون" واحدهای بهره‌برداری رضایت دارند. در استان لرستان بین متغیرهای شغل (P<0.01) و تجاورز به مرتع (P<0.05) با رضایت از افراز بین واحدهای بهره‌برداری، تجاوز به مرتع (P<0.05) با رضایت از افراز درون واحدهای بهره‌برداری و در نهایت تحصیلات (P<0.05) و تمایل به ترک دامداری (P<0.05) با نقش عرف و قانون در تعیین حد و مرز مراتع ارتباط معنادار مشاهده شد. در استان مرکزی بین متغیر شرکت تعاونی عشایری (P<0.05) با افراز بین واحدهای بهره‌برداری و در استان سمنان بین متغیر وضع مرتع با متغیر افراز درون واحدهای بهره‌برداری رابطه آماری معنادار (P<0.05) گزارش شد.
نتیجه گیری: براساس یافته این پژوهش از دید بهرهبرداران افراز مراتع در ایران یک مساله است. در مقابل، در سایر کشورها افراز مراتع مساله و مشکل نبوده است.
بنابراین لازم است که براساس دانش بومی منطقه به حل این مساله پرداخته شود. زیرا این امر منجر به اتخاذ تصمیمات بیطرفانه براساس اطلاعات علمی و عینی می شود. بعلاوه، سیاستها و اقدامات حفاظت از مراتع را میتوان براساس نگرش بهره برداران بهبود بخشید. به طورکلی، بررسی نگرش بهره برداران علاوه بر اینکه بینش‌های مهمی را در مورد مشاهدات، درک و تفسیر تاثیرات اجتماعی و نتایج اکولوژی تخریب مراتع فراهم کند حمایت بهره برداران را در طولانی مدت تضمین می کند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
جنبه های اقتصادی و اجتماعی تخریب و احیاء اراضی طبیعی
دریافت: 1401/5/20 | پذیرش: 1401/7/27 | انتشار: 1401/9/1
دریافت: 1401/5/20 | پذیرش: 1401/7/27 | انتشار: 1401/9/1
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
