دوره 1، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1399 1399 )                   جلد 1 شماره 1 صفحات 10-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.27174425.1399.1.1.1.0

XML English Abstract Print

تأثیر سیلاب بر ذخیره کربن و نیتروژن خاک رویشگاه سه گونه گیاهی .Tamarix sp، Halostachys belangeriana و Suaeda fruticosa در منطقه کوه خواجه سیستان
منصور جهان تیغ ، معین جهان تیغ ، مجتبی گنجعلی
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران
چکیده:   (1959 مشاهده)
    هدف از اجرای این پژوهش بررسی تأثیر سیلاب بر ذخیره کربن و نیتروژن خاک رویشگاه سه گونه گیاهی گز (.Tamarix sp)، مارینگ (Halostachys belangeriana) و سئودا (Suaeda fruticosa) در منطقه سیستان بود. ابتدا از طریق تصاویر ماهواره‌ای مناطق آبگیری با سیل ورودی از کشور افغانستان و عرصه‌های فاقد سیل‌گیری (منطقه شاهد) مشخص شد. در ادامه با انتخاب تیمارهای معرف، 48 نمونه با 5 تکرار از سه محل سیل‌گیر و شاهد به ­طور تصادفی از عمق۳۰-۰ سانتی‌متری خاک برداشت و با اندازه‌گیری کربن آلی و نیتروژن، میزان ترسیب کربن و نیتروژن آنها برآورد شد. به ­منظور مقایسه ذخیره کربن آلی و نیتروژن خاک، بین تیمارهای مورد مطالعه از تجزیه واریانس یک­طرفه استفاده شد. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که بین درصد کربن آلی و نیتروژن خاک در رویشگاه‌های مختلف پهنه‌های سیل‌گیر، در سطح 5% اختلاف معنی‌داری وجود دارد. به­ طوری­که بیشترین مقدار ترسیب کربن و نیتروژن در خاک‌های مربوط به پهنه‌های سیل‌گیر با پوشش گیاهی از گونه گز درختچه‌ای (.Tamarix sp) و به­ ترتیب برابر با 21/89 و 2/43 تن در هکتار است. کم‌ترین مقدار ترسیب کربن و نیتروژن نیز در خاک‌ پهنه‌های سیل‌گیر با پوشش گیاهی از گونه مارینگ (Halostachys belangeriana) است (به ترتیب برابر با 21/89 و 2/43 تن در هکتار). همچنین یافته‌ها نشان داد که میزان کربن و نیتروژن ترسیب شده در خاک پهنه‌های سیل‌گیر معادل با 226/03 و 19/86 تن گاز دی‌اکسیدکربن و دی‌اکسید نیتروژن هوا در خاک است که حدود 6/3 و 6/6 برابر بیشتر از میزان ترسیب این متغیرها در منطقه شاهد است (به ­ترتیب برابر با 9/76 و 0/97 تن در هکتار). ارزش اقتصادی زیست محیطی کربن و نیتروژون ترسیب شده در عرصه‌های سیل‌گیر به ترتیب  برابر با 300 و 85 میلیارد ریال در هکتار برآورد شد. توصیه می­شود برای جلوگیری از اثرات بیشتر تغییر اقلیم بر بوم‌سامانه خشک و حساس سیستان، افزایش پوشش گیاهی از طریق هدایت سیلاب­ های ورودی از کشور افغانستان به نقاط فرسایش یافته و همچنین کشت نهال در این نقاط انجام شود.
واژه‌های کلیدی: ترسیب کربن، ترسیب نیتروژن، سیستان، عرصه‌های سیل‌گیر
متن کامل [PDF 1010 kb]   (643 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سنجش از دور و سامانه ­های اطلاعات مکانی
دریافت: 1399/1/5 | پذیرش: 1399/4/23 | انتشار: 1399/10/16
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.