TY - JOUR T1 - Drought Severity Zoning using Environmental and GIS Indicators TT - پهنه بندی شدت خشکسالی با استفاده از شاخص های زیست محیطی و GIS JF - drnl JO - drnl VL - 2 IS - 3 UR - http://drnl.sanru.ac.ir/article-1-171-fa.html Y1 - 2021 SP - 24 EP - 34 KW - Drought KW - GIS KW - Land Surface Temperature KW - mapping KW - Normalized Difference Vegetation Index KW - Standard Precipitation Index (SPI) KW - Sistan and Baluchestan N2 - خشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی­ ناپذیر نوسانات اقلیمی است که می­تواند در هر منطقه ­ای حادث شود و تأثیرات عمده­ای بر جای گذارد. در این پژوهش از شاخص­های پوشش گیاهی (NDVI)، شاخص دمای سطح زمین (LST) و شاخص استاندارد شده بارش (SPI) به دلیل مزایایی که در پایش شرایط توآم اقلیمی، هیدرولوژیکی و کشاورزی دارد، در تحلیل خشکسالی ­های استان سیستان و بلوچستان استفاده گردید. برای بدست آوردن شاخص­های NDVI و LST، از تصاویر ماهواره­ای MODIS در ماه­های فصول رشد (شهریور تا مهر) سال­های 2000 تا 2019 استفاده گردید. سه ایستگاه ایرانشهر، زاهدان و زابل در سطح استان با توجه به داشتن آمار طولانی مدت، نواقص آماری کم و پراکنش مناسب با طول دوره 19 ساله (2000-2019) برای محاسبه شاخص SPI انتخاب گردید. جهت پهنه ­بندی رخداد خشکسالی از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شد. در این راستا پس از بررسی انواع مدل­های درون­یابی روش IDW برای تهیه نقشه­ های رستری بکار برده شد. سپس نقشه­ های بدست آمده با استفاده از نظر کارشناسان علوم جغرافیا به ترتیب از مقدار SPI زیاد به کم کلاس بندی و نقشه پهنه­ ندی خشکسالی برای استان سیستان و بلوچستان بدست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد شاخص­های NDVI و LST از سال 2008 تا 2011 دارای بیشترین شدت و سال 2003 تا 2008 کم­ترین شدت خشکسالی را تجربه کرده ­اند. بر اساس شاخص SPI روند تغییرات خشکسالی در کل منطقه از سال 2000 تا 2006 در کلاس نزدیک به خشکسالی متوسط و در بازه زمانی 2009 تا 2014 در کلاس خشکسالی شدید قرار دارد. نتایج بیانگر آن است که منطقه مورد مطالعه نسبت به خشکسالی ­های میان مدت و کوتاه مدت حساس است. بیشتر خشکسالی­ هایی که در این منطقه اتفاق افتاده است، خشکسالی ملایم و متوسط بوده و احتمال وقوع پدیده خشکسالی در مناطق مرکزی و شمالی استان بیشتر است. M3 ER -