سیل یکی از مخربترین بلایای طبیعی است که هر ساله باعث تلفات مالی و جانی میشود. بنابراین تولید نقشه حساسیت برای مدیریت سیل و کاهش اثرات زیانبار آن ضروری است. پژوهش حاضر به منظور تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل با استفاده از مدل های دادهکاوی شامل جنگل تصادفی (Random Forest) و ماشین گرادیان تقویتی (Gradient Boosting Machine) انجام گرفت. ابتدا ۲۷۵ موقعیت مکانی سیل و ۲۷۵ موقعیت مکانی غیرسیل در حوضه کمیجان استان مرکزی شناسایی شد. موقعیت های مکانی سیل گیر به صورت تصادفی به ۷۰ درصد (۱۹۰ موقعیت) و۳۰ درصد (۸۲ موقعیت) به ترتیب برای مدلسازی و اعتبارسنجی تقسیم گردید. سپس ۱۲ فاکتور موثر بر وقوع سیل که شامل، شیب، جهت، ارتفاع، بارندگی، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، تراکم زهکشی، شکل شیب، انحنای شیب، سنگ شناسی، خاک و شاخص قدرت جریان می باشند، تعیین شدند. برای ارزیابی مدلهای به کار رفته منحنی ROC مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که در مرحله اعتبارسنجی، سطح زیر منحنی برای مدلهای RF و GBM به ترتیب ۸۳/۰ و ۷۵/۰ درصد بوده است که نشاندهنده صحت بیشتر مدل RF در تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل میباشد. مهمترین فاکتورهای موثر در سیل در حوزه آبخیز کمیجان به ترتیب بارندگی، فاصله از رودخانه و ارتفاع می باشند.
